Lech Mieczysław Lebensztejn, urodzony 15 lipca 1928 roku w Łomży, to postać o niezwykłej biografii, która zapisała się w historii Polski. Zmarł 21 listopada 2009 roku w Białymstoku, pozostawiając po sobie ślad w świadomości społecznej jako polski adwokat, prokurator oraz działacz opozycyjny w czasach PRL.
W 1950 roku zdobył tytuł magistra na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, co otworzyło przed nim drzwi do kariery prawniczej, pozwalając na aktywne uczestnictwo w życiu publicznym Polski w trudnych czasach. Jego działalność jako prawnika i działacza społecznego była nie tylko ważnym elementem jego życia, ale także miała istotny wpływ na losy wielu osób w okresie, kiedy walka o prawa obywatelskie była szczególnie potrzebna.
Życiorys
Lech Lebensztejn był osobą o bogatej historii i niezwykłej działalności społecznej. W latach 1943–1945 aktywnie działał w Armii Krajowej, pełniąc rolę zastępcy w Tajnym Harcerstwie. Po zakończeniu II wojny światowej, w latach 1945-1946, był członkiem organizacji WiN (Wolność i Niezawisłość). W styczniu 1947 brał udział w manifestacji studentów w Warszawie, gdzie z zapalonymi świecami przeszli przez plac Narutowicza, protestując przeciwko planowanemu zakazowi dla studentów na udział w wyborach do Sejmu.
W kolejnych latach, od 1949 do 1952, pracował jako referent prawny w Naczelnej Dyrekcji Handlowej Przemysłu Chemicznego mieszczącej się w stolicy. Następnie, w latach 1952-1953, pełnił funkcję starszego inspektora w Gabinecie Ministra Przemysłu Chemicznego. W latach 1953-1954 objął stanowisko kierownika działu planowania oraz radcy prawnego w Zakładzie Płyt Pilśniowych i Wiórowych w Nidzie. W latach 1954-1956 był starszym inspektorem w Departamencie Nauki i Kultury w Państwowej Komisji Etatów.
Lebensztejn potem przeszedł do pracy w prokuraturze, gdzie najpierw był referendarzem w Mińsku Mazowieckim, a w latach 1956-1961 pracował w prokuraturze dla miasta Białystok. W latach 1961-1965 pełnił rolę radcy prawnego, chociaż z powodu odmowy wpisu do adwokatury w Białymstoku, jego kariera prawnicza w pewnym sensie zatrzymała się. Jednak w latach 1965-1990 był adwokatem w Zespole Adwokackim numer 2 w Białymstoku.
Po roku 1990 podjął działalność jako prokurator w Prokuraturze Wojewódzkiej w Białymstoku, gdzie angażował się w rehabilitację osób skazanych w stalinowskich procesach pokazowych oraz ściganie niewyjaśnionych zabójstw opozycjonistów z lat 80. XX wieku. W okresie od lipca 1993 do marca 1994 pełnił funkcję prokuratora apelacyjnego i był jednym z twórców Prokuratury Apelacyjnej w Białymstoku. Od 13 grudnia 2000 roku był członkiem honorowym Klubu Więzionych, Internowanych, Represjonowanych.
Lebensztejn zmarł 21 listopada 2009 roku w Białymstoku, pozostawiając po sobie ślad w pamięci wielu ludzi oraz ważne osiągnięcia w dziedzinie prawa i działalności społecznej.
Działalność opozycyjna
W 1981 roku Lech Lebensztejn pełnił funkcję doradcy w NSZZ „Solidarność” oraz Związku Rolników „Solidarność” w Białymstoku, angażując się intensywnie w działalność opozycyjną.
Po wprowadzeniu stanu wojennego w grudniu tego samego roku, bronił prawie 40 działaczy podziemnych w procesach przed sądami powszechnymi oraz wojskowymi. Wśród obrońców, których reprezentował, byli m.in. uczestnicy głośnego procesu 21 oraz wielu studentów z białostockich uczelni, takich jak Michał Bojanowski, Tomasz Kleszczewski, Ryszard Augustyniak, Jan Beszty-Borowski, Krzysztof Burek, Andrzej Kuczyński, Marian Leszczyński, Ryszard Szczęsny, a także bracia Marek i Roman Wilków.
W 1982 roku doświadczył przesłuchań i zastraszeń ze strony komunistycznych służb. Odgrywał również ważną rolę w 1988 roku, stając się pełnomocnikiem procesowym Komitetu Założycielskiego „Solidarność” Fabryki Przyrządów i Uchwytów Ponar-Bial w Białymstoku, jak również PSS Społem w Łapach.
W latach 1989–1992 był przewodniczącym Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” Ziemi Białostockiej, co potwierdza jego znaczenie w działalności tego ruchu w regionie.
Odznaczenia
Lech Lebensztejn otrzymał szereg istotnych odznaczeń, które są wyrazem jego zasług i osiągnięć.
- krzyż oficerski orderu odrodzenia polski, 2001,
- krzyż armii krajowej,
- krzyż niezłomnych,
- odznaka pamiątkowa akcji „burza”.
Przypisy
- Postanowienie Prezydenta RP. infor.pl/akt-prawny. [dostęp 23.11.2016 r.]
- Tomasz Danilecki: Proces 21 w Białymstoku. Encyklopedia Solidarności. [dostęp 23.11.2016 r.]
Oceń: Lech Lebensztejn