Jerzy Smurzyński

---

Biografia

Jerzy Smurzyński, życie tego człowieka naznaczone było dramatycznymi wydarzeniami, które kształtowały jego przyszłość. W latach II wojny światowej mieszkał w Łomży z rodzicami, gdzie uczęszczał na tajne kursy przygotowujące do egzaminu gimnazjalnego. W dniu 15 lipca 1943 roku, niczego nieświadomy, wczesnym rankiem udał się na naukę, a w ten sposób uniknął tragicznego losu swoich bliskich. Tego dnia jego rodzice zostali aresztowani przez Gestapo i zamordowani z grupą innych mieszkańców Łomży w pobliskim lesie w miejscowości Jeziorko. Jerzy, aby przetrwać, ukrywał się w podłomżyńskich wsiach, a także brał aktywny udział w działaniach Armii Krajowej aż do zakończenia wojny.

Po zakończeniu wojny, w styczniu 1947 roku, uzyskał maturę w Inowrocławiu, kończąc Prywatne Kursy z Zakresu Liceum Handlowego. Po odmowie przyjęcia na studia na Szkole Głównej Planowania i Statystyki, z powodów politycznych, zamieszkał w Ostrołęce, gdzie rozpoczął pracę jako nauczyciel fizyki i chemii w klasach VI–VIII. Dnia 8 października 1949 roku rozpoczął studia chemiczne na Uniwersytecie Warszawskim, jednak po dwóch latach musiał je przerwać z przyczyn finansowych.

Wkrótce podjął pracę w Liceum im. Tadeusza Reytana w Warszawie, gdzie uczył chemii. W 1952 roku jako ekstern zdał egzamin w Państwowej Wyższej Szkole Pedagogicznej w Łodzi, zdobywając prawa nauczycielskie. Kontynuując pracę w liceum, wykładał również chemię w Akademii Sztabu Generalnego. Z powodu problemów zdrowotnych zdecydował się na rezygnację z kariery naukowej, a następnie skupił się na pisaniu podręczników. W latach 1961–62 napisał książkę zatytułowaną Chemia niszcząca – materiały wybuchowe, która ukazała się w 1963 roku, a jej publikacją zajęło się Wydawnictwo MON.

W 1962 roku Jerzy Smurzyński rozpoczął działalność jako dziennikarz w Polskim Radiu oraz Telewizji. Po wprowadzeniu stanu wojennego, w dniu 13 grudnia 1981 roku, jego zaangażowanie w Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich zmusiło go do przejścia na wcześniejszą emeryturę. Jako jedyny ocalały z masakry mieszkańców Łomży, jaka miała miejsce 15 lipca 1943 roku, podjął się badania oraz dokumentowania wydarzeń związanych z tym tragicznym dniem, jak również dwóch innych egzekucji, które miały miejsce w lesie w Jeziorku.

W ramach współpracy z Główną Komisją Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, dążył do upamiętnienia pomordowanych, co zaowocowało uznaniem mogił za miejsce pamięci narodowej oraz ich odpowiednim ukształtowaniem. Jego praca zaowocowała wydaniem dwóch książek poświęconych ofiarom, a także licznymi artykułami w prasie oraz mediach elektronicznych.

W uznaniu jego zasług, na wniosek Łomżyńskiego Bractwa Historycznego, Rada Miejska Łomży nadała Jerzemu Smurzyńskiemu tytuł Honorowego Obywatela Królewskiego Miasta Łomży w dniu 27 marca 2013 roku. Otrzymał także tytuł członka honorowego Łomżyńskiego Bractwa Historycznego oraz miano Piastuna Łomżyńskiej Tradycji. Ponadto, Jerzy Smurzyński został uhonorowany Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi oraz Krzyżem Armii Krajowej.

Patrz też: Cmentarz leśny w Jeziorku.

Publikacje

Jerzy Smurzyński jest autorem wielu istotnych prac, które wniosły znaczący wkład w różne dziedziny wiedzy. Jego publikacje obejmują zarówno zagadnienia związane z chemią, jak i historią lokalną, co pokazuje jego wszechstronność i zaangażowanie w rozwój społeczności.

• Jerzy Smurzyński, Chemia niszcząca – materiały wybuchowe, wyd. 1, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1963,
• Jerzy Smurzyński, Czarne Lata na Łomżyńskiej Ziemi, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej, Warszawa–Łomża 1997, ISBN 83-902985-2-X,
• Jerzy Smurzyński, Jeziorko – historia leśnej polany, Starostwo Powiatowe w Łomży, Łomża–Warszawa 2007, ISBN 978-83-925482-0-1,
• Łomżyńskie wspomnienia, zebrał i oprac. zespół red. TPZŁ, red. Jerzy Smurzyński, Warszawa, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej, 1998, ISBN 83-902985-5-4.

---

Oceń: Jerzy Smurzyński

---