Kościół Rektoralny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Łomży

---

Historia budowy

Parafia prawosławna w Łomży została ustanowiona w 1834 roku, a na początku członkowie wspólnoty korzystali z cerkwi znajdującej się w prywatnym domu. W końcu lat 60. XIX wieku, z powodu stacjonowania w mieście kilku jednostek wojskowych, liczba osób wyznania prawosławnego wzrosła do 842. Wówczas cerkiew została przeniesiona do budynku szkolnego w Piątnicy Poduchownej. W 1851 roku powstała druga parafia, dedykowana św. Konstantynowi.

W 1873 roku zapadła decyzja o budowie wolnostojącej cerkwi, co było ważnym krokiem w rozwoju wspólnoty. Równo dwadzieścia lat później, w 1893 roku, wnętrze budynku zyskało na estetyce dzięki dekoracjom stworzonym przez Pawła Jakowlewa. Przy soborze działały różne inicjatywy, w tym bractwo cerkiewne, biblioteka oraz szkoła przycerkiewna, co świadczy o aktywności społecznej i duchowej parafii.

W 1901 roku parafia liczyła już 2014 wiernych, z czego 1604 pochodziło z samej Łomży. Jednak po wybudowaniu cerkwi w Grajewie i Kolnie liczba parafian zaczęła maleć. Pomimo tego, w 1913 roku Święty Synod ogłosił dotację w wysokości 5470 rubli na rozbudowę budynku. Niestety, plany te nie mogły zostać zrealizowane z powodu emigracji ludności rosyjskiej z Łomży po wybuchu I wojny światowej.

Podczas niemieckiego bombardowania Łomży, sobór doznał poważnych uszkodzeń. Po zakończeniu wojny, w 1918 roku, obiekt został przejęty przez Kościół rzymskokatolicki, który nadał mu nową nazwę: kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.

Architektura świątyni

Świątynia w Łomży, znana jako sobór, reprezentuje jedyny w swoim rodzaju styl eklektyczny, który jest widoczny zarówno w jej bryle, jak i dekoracjach. Zbudowana z tynkowanej cegły, struktura ta wyróżnia się trójnawowym układem oraz dwiema wieżami zakończonymi ostrymi dachami, które mają formę ośmioboków.

Wzniesiony z wielką dbałością o detale, sobór charakteryzuje się bogato zdobionymi pilastrami oraz misternymi płaskorzeźbami, które otaczają wąskie półkoliste okna. Poniżej linii dachu znajduje się fryz, który dodaje dodatkowego uroku i elegancji.

Wnętrze cerkwi zaskakuje swoją polichromią, która w dużej mierze nawiązuje do dekoracji soboru Chrystusa Zbawiciela w Moskwie. W jednej z wież możemy podziwiać namalowane postacie ewangelistów, które wspaniale dopełniają całość. Dodatkowo, w obrębie świątyni znajdują się sceny przedstawiające Zwiastowanie, Narodzenie Chrystusa, Niesienie Krzyża, Chrzest Chrystusa oraz Zmartwychwstanie Łazarza, co świadczy o bogatej tradycji religijnej tego miejsca.

---

Oceń: Kościół Rektoralny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Łomży

---