Szpital Świętego Ducha w Łomży to zabytek o bogatej historii, którego budowa miała miejsce między 1880 a 1886 rokiem. Projekt architektoniczny, który nadano temu obiektowi, stworzył łomżyński architekt Józef Nartowski. Warto zaznaczyć, że pierwotnie szpital funkcjonował w tej lokalizacji aż do roku 1963.
Po zakończeniu działalności medycznej budynek przeszedł w ręce szkoły pielęgniarskiej, co ukierunkowało jego dalsze przeznaczenie. Aktualnie w tym historycznym miejscu ma siedzibę Szkoła Policealna Ochrony Zdrowia, co wskazuje na dalszy rozwój edukacji w obszarze ochrony zdrowia.
Warto również podkreślić, że budynek Szpitala Świętego Ducha został w 1992 roku wpisany do rejestru zabytków architektury i budownictwa, co zapewniło mu status prawnej ochrony. Otrzymał również kartę ewidencyjną o numerze A 491, co dodatkowo podkreśla jego znaczenie w kontekście historii i kultury regionu.
Architektura
Bryła budynku jest dwukondygnacyjna, z podpiwniczeniem usytuowanym na wysokim cokole. Całość składa się z prostopadłościennego korpusu, który ma zryzalitowaną część środkową w elewacji frontowej, a całość wieńczy dach o czterospadowym kształcie. Z kolei płytki ryzalit zwieńczony jest trójkątnym szczytem, który nakryty jest dachem dwuspadowym. Welewacja boczna posiada dwa krótkie skrzydła o mniejszych wymiarach niż korpus, które odpowiadają wysokością korpusowi i są przykryte dachem trójspadowym, przy czym dach ten jest niższy od dachu nad korpusem.
Frontowa elewacja jest dwukondygnacjowa, zlokalizowana na wysokim cokole. Jej korpus ma jedenaście osi, z trójosiowym ryzalitem pośrodku. Skrzydła boczne mają po dwie osie i są cofnięte względem korpusu. Cokół jest wyodrębniony za pomocą nieznacznego uskok i został zwieńczony pojedynczą, profilowaną listwą. Pierwsza i druga kondygnacja są oddzielone profilowanym gzymsem kordonowym. Powyżej, umieszczono wąski pas profilowanego gzymsu podokiennego.
Elewacja boczna południowa cechuje pięcioosiowa kompozycja. Pierwsze dwie osie od zachodu podkreślają ślepe blendy, które mają kształt otworów okiennych, natomiast na głównej osi znajdują się duże okna zamknięte odcinkowo. Narożniki i oś środkowa są ujmowane przez pilastry – w pierwszej kondygnacji boniowane, w drugiej gładkie. Podziały poziome gzymsów są takie same jak w elewacji frontowej.
Elewacja północna przeszła przekształcenia w czasie budowy łącznika. W wyniku tych prac uproszczono pilastry, usunięto gzyms kordonowy oraz uproszczono gzyms koronujący, a dodatkowo zamurowano blendy okienne.
Ostatnia elewacja, tylna wschodnia, jest dziesięcioosiowa. W jej skład wchodzi ośmioosiowy korpus oraz dwuosiowe skrzydła boczne, które są cofnięte względem korpusu. Ściany korpusu zostały przeprute dużymi oknami, które w większości są zamknięte odcinkowo. Trzecia oś od strony północnej jest cofnięta względem lica ścian, a czwarta oś z wejściem w przyziemiu jest zryzalitowana. Wszystkie narożniki (skrzydeł, korpusu oraz uskoku i ryzalitu) są opilastrowane, a poziome podziały są analogiczne do tych w elewacji frontowej.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 13.05.2020 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Szkoły":
I Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki w Łomży | II Liceum Ogólnokształcące im. Marii Konopnickiej w ŁomżyOceń: Szpital Świętego Ducha w Łomży