Marek Zaleski

---

Życiorys

Marek Zaleski to uznany badacz literatury, który rozpoczął swoją edukację w VI Liceum Ogólnokształcącym im. Tadeusza Reytana w Warszawie, gdzie zdobył podstawy swojej wiedzy. Następnie kontynuował naukę na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie obronił pracę magisterską poświęconą poezji Czesława Miłosza w 1976 roku. Po ukończeniu studiów, jego kariera naukowa rozwijała się w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, gdzie uzyskał stopnie naukowe doktora oraz habilitacji.

Warto dodać, że był stypendystą ważnych instytucji, takich jak Fundusz Pomocy Niezależnej Literaturze i Nauce Polskiej w Paryżu, oraz Towarzystwo Historyczno-Literackie. Jego doświadczenie międzynarodowe obejmuje także pobyty w Akademii Brytyjskiej (Londyn 1996, 2004 i 2005), a w 2001 roku uczestniczył w prestiżowym programie „International Writing Program” na University of Iowa.

Marek Zaleski prowadzi warsztaty prozatorskie w Studium Literacko-Artystycznym na Uniwersytecie Jagiellońskim, a także jest profesorem nadzwyczajnym w Instytucie Badań Literackich PAN oraz Wydziale Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego. Pełnił funkcje recenzenta oraz promotora prac doktorskich i habilitacyjnych, a także kierownika licznych projektów badawczo-naukowych.

Od 2012 roku w jego rękach spoczywa kierownictwo Zespołu do Badań nad Literaturą i Kulturą Później Nowoczesności, w którym także działa jako opiekun naukowy dla grupy „Geopoetyka”, prz подготовowywującej antologię tekstów na temat przestrzeni. W latach 1987-1992 był członkiem redakcji „Res Publiki” oraz do 2007 roku zastępcą redaktora naczelnego „Res Publiki Nowej”.

Jego dorobek literacki obejmuje szereg szkiców, esejów oraz recenzji publikowanych w takich czasopismach jak „Res Publica Nowa”, „Teksty”, „Tygodnik Powszechny” oraz „Polityka”. W 1990 roku, w towarzystwie wybitnych literatów jak Wisława Szymborska, zdobył Nagrodę im. Kościelskich. W kolejnych latach otrzymał również Nagrodę Literacką Gdynia oraz Nagrodę im. Kazimierza Wyki.

Marek Zaleski to także znacząca postać jako juror Nagrody Literackiej Nike w latach 2005-2007, a jego prace badawcze dotyczące twórczości Czesława Miłosza umiejscawiają go w gronie najważniejszych ekspertów w tej dziedzinie.

Jest członkiem kilku stowarzyszeń, w tym Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz Polskiego PEN-Clubu. Aktywnie wspiera także działania przeciwko antysemityzmowi i rasizmowi jako część „Otwartej Rzeczypospolitej”. Pełni rolę doradcy przy Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz uczestniczy w pracach Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych.

Życie prywatne

Marek Zaleski jest synem Zenona Zaleskiego oraz Marii z Gędzielewskich. W 1977 roku związał się z Ewą Szewczyk, którą wybrał na swoją żonę; ona jest tłumaczką literatury hiszpańskojęzycznej. Ich rodzina składa się z dwojga dzieci: córki Zofii (ur. 1981), autorki książki „Przejęzyczenie. Rozmowy o przekładzie”, oraz syna Stanisława (ur. 1986). Obecnie Marek Zaleski mieszka w Warszawie.

Twórczość

Marek Zaleski to autor wielu znaczących dzieł w polskiej literaturze, które ukazują bogactwo jego twórczości. Wśród jego publikacji można znaleźć:

• Przygoda drugiej awangardy (Ossolineum 1984, ISBN 83-04-01714-8, wyd. 2 poprawione i uzupełnione: Ossolineum 2000, ISBN 83-04-04569-9),
• Mądremu biada? (Libella, Paryż 1990),
• Formy pamięci (IBL PAN 1996, ISBN 83-85605-69-X; Słowo Obraz/Terytoria 2004, ISBN 83-89405-97-0),
• Zamiast. O twórczości Czesława Miłosza (Wydawnictwo Literackie 2005, ISBN 83-08-03737-2),
• Echa idylli w literaturze polskiej doby nowoczesności i późnej nowoczesności (Wydawnictwo Universitas, 2007).

Publikacje za granicą (wybór)

Oto wybrane publikacje Marka Zaleskiego, które ukazały się za granicą, prezentujące jego wkład w literaturę oraz krytykę:

• Milosz, Premio Nobel („Revista de Occidente”, Barcelona, nr 4, 1981),
• The Place of Czesław Miłosz in Polish Poetry („Ironwood”, Tucson, tom 18, 1981),
• O „Miesiącach” Kazimierza Brandysa [w:] Literatura źle obecna. Rekonesans (Polonia, Londyn 1984),
• Miłosz: Songs of Innocence and Experience, (w:) Czesław Miłosz. A Stockholm Conference (red. N.A. Nilsson, Kungl. Vitterhets Historie och Antikvitets Akademien, 1992),
• Borne by History: The Generation of Czesław Miłosz, (w:) Poland Between Wars, 1918–1939 (red. T. Wiles, Indiana University, Polish Studies Center, Bloomington, 1989),
• Une histoire à la viennoise. Schulz – Schiele – Hitler („Lettre Internationale”, nr 29),
• Der Unterschied, (w:) Der Process der Enttabuisierung in der Russichen und Polnischen Gegenwartsliteratur (Peter Lang Publishing House, Slavica Helvetica, 1996),
• Between Utopy and Parody. A Home for Creative Work (The Home/less Experience, red. B. Shallcross, Ohio University Press),
• Kipling and Conrad: A look from different angles of Imperium („Nineteenth Century Literature in English”, tom 1-3/2005, Seul University).

Opracowania

Oto lista wybranych opracowań, które są związane z działalnością Marka Zaleskiego:

• Czesław Miłosz, Dolina Issy (autor przedmowy; Wydawnictwo Literackie 1998, ISBN 83-08-02828-4),
• Magdalena Tulli (publikacja w języku niemieckim; tłum. Ralf Stapf, Esther Kinsky; Villa Decius. Arbeitsgruppe Literatur Polska, Kraków 1999, 2000, 2001; ISBN 83-88814-00-1),
• Czesław Miłosz, Eseje (wybór i posłowie; Świat Książki 2000),
• Maski współczesności: o literaturze i kulturze XX wieku. (księga pamiątkowa ku czci Aliny Brodzkiej) (pod red. Lidii Burskiej i Marka Zaleskiego; IBL PAN 2001; ISBN 83-87456-72-1).

---

Oceń: Marek Zaleski

---