Zofia Chylińska

---

Życiorys

Rodzicami Zofii Chylińskiej byli Włodzimierz Chyliński, lekarz pełniący funkcję ordynatora w szpitalu św. Ducha w Łomży, oraz Paulina z domu Sawicka, utalentowana pianistka. Zofia miała trzy siostry: Marię Janinę (ur. 1881), Helenę Jadwigę (ur. 1882 lub 1883, zmarłą 11 września 1902) oraz Irenę Wiktorię Władysławę Józefę (ur. 15 września 1886). W 1898 roku, dzięki wyjątkowym zdolnościom oraz wsparciu ze strony ojca, Zofia rozpoczęła naukę u malarza Wojciecha Gersona, gdzie zdobyła solidne podstawy w malarstwie akademickim.

W latach 1901 lub 1902 wyjechała do Paryża, aby kontynuować swoje artystyczne studia. Tam uczęszczała na zajęcia w Akademii Juliana, której założycielem był Rodolphe Julian. Szkoła ta była znana z kładzenia nacisku na akademizm. W stolicy Francji Zofia spotkała inną studentkę malarstwa, Celinę Sunderland, kuzynkę Bolesława Leśmiana, z którym później zawarła związek małżeński.

24 marca 1905 roku w Paryżu Zofia i Bolesław wzięli cywilny ślub, który został uzupełniony o ceremonię kościelną 29 czerwca 1905 roku. W tym samym roku na świat przyszła ich córka, Maria Ludwika Emma, nazywana pieszczotliwie „Lusią”. Pod koniec roku 1906 rodzina Leśmianów wróciła do Polski, gdzie w 1908 roku powitali na świecie drugą córkę, Wandę Irenę Zofię, znaną jako „Dunia”. Nowy rozdział w ich życiu miał miejsce w 1912 roku, gdy ponownie udali się do Paryża. Zofia była nie tylko muzą, ale także istotną inspiracją dla debiutanckiego tomu poezji Bolesława, zatytułowanego „Sad rozstajny”, opublikowanego w 1912 roku.

Od 1914 roku Zofia zaczęła mieszkać z mężem w Warszawie, a od jesieni 1916 roku ich nowym domem stała się Łódź, gdzie Bolesław objął stanowisko kierownika literackiego w Teatrze Polskim. W 1917 roku rodzina ponownie przeniosła się do Warszawy. W 1918 roku osiedli w Hrubieszowie, gdzie Bolesław dostał posadę notariusza, a następnie w 1922 roku przeprowadzili się do Zamościa, kontynuując ten sam zawód. Od 1923 do 1929 roku często podróżowali po Europie, odwiedzając takie miejsca jak Paryż, Alassio, Nicea, Monte Carlo, Karlowe Wary i Juan-les-Pins. W wyniku finansowego krachu, spowodowanego oszustwem notariusza, najpierw osiedlili się w rodzinnej Łomży, a później w Warszawie.

Po śmierci Bolesława Leśmiana w 1937 roku, Zofia oraz jej córka Lusia znalazły się w dramatycznej sytuacji. Po upadku powstania warszawskiego zostały uwięzione w niemieckim obozie koncentracyjnym Mauthausen. Po zakończeniu II wojny światowej, Zofia emigrowała do Wielkiej Brytanii, a potem do Argentyny. Zajęła się spuścizną literacką swojego męża, starając się o publikacje jego dzieł. W 1956 roku w Londynie ukazały się „Klechdy polskie”, będące efektem jej działań.

Twórczość

Malarka Zofia Chylińska, żyjąca przed I wojną światową, w swojej twórczości czerpała inspiracje z dzieł wczesnorenesansowych włoskich mistrzów, w tym Giotta, Lorenzettiego oraz Fra Angelico. Jej techniki obejmowały malowanie zarówno olejów, jak i akwareli. W 1913 roku w Paryżu została wystawiona jej akwarelowy tryptyk „Miłość”, znany później jako „Śmierć” i „Miłość” bądź „La Mort et L’Amour”. Eksponowała swe dzieła kilkakrotnie w Paryżu, a cykl akwarel uzyskał uznanie, kiedy to został zakupiony przez angielskie Towarzystwo Miłośników Sztuki.

Zofia Chylińska była artystką wysoko cenioną w kręgach artystycznych, a jej prace regularnie pojawiały się na rynku sztuki. Swoje obrazy prezentowała również w warszawskiej Zachęcie w 1917 roku, gdzie zdobyła wiele pozytywnych recenzji od krytyków sztuki. Po przeprowadzce do Argentyny, jej twórczość nabrała nowego wymiaru, kiedy to zaczęła malować pejzaże delty La Platy oraz malownicze okolice Tigre.

W ostatnich latach życia pozostawiła po sobie obszerny zbiór pejzaży, które malowała głównie przy użyciu tempery, ukazując w ten sposób swoje wyjątkowe podejście do ukazania przyrody oraz emocji związanych z otaczającym światem.

Upamiętnienie

W zasobach „Słownika artystów polskich i obcych w Polsce działających” można znaleźć szczegółowy biogram Zofii Chylińskiej, który przybliża jej osiągnięcia oraz znaczenie w polskim świecie artystycznym.

---

Oceń: Zofia Chylińska

---