UWAGA! Dołącz do nowej grupy Łomża - Ogłoszenia | Sprzedam | Kupię | Zamienię | Praca

Władysław Markiewicz-Dowbor


Władysław Wincenty Markiewicz-Dowbor, wybitna postać w historii Wojska Polskiego, urodził się 15 grudnia 1883 roku w Łomży. Był nie tylko pułkownikiem, ale również uznawanym lekarzem, którego specjalizacją była chirurgia. Jego kariera medyczna i wojskowa była pełna osiągnięć i oddania. Tragiczny los spotkał go wiosną 1940 roku w Charkowie, gdzie stał się jedną z wielu ofiar zbrodni katyńskiej.

Markiewicz-Dowbor to nie tylko człowiek z tytułem, ale przede wszystkim przykład poświęcenia dla kraju i sumienia medycyny wojskowej, który pozostawił po sobie trwały ślad w historii.

Życiorys

Władysław Markiewicz-Dowbor, urodzony 15 grudnia 1883 roku, w Łomży, która była wówczas stolicą guberni łomżyńskiej, stanowi postać niezwykle ciekawą w historii Polski. Pochodził z rodziny Wiktora i Stanisławy z Michałowskich. Swoje wczesne lata spędził na edukacji, uczęszczając w latach 1896–1898 do gimnazjum w Łomży, a później do gimnazjum w Symferopolu w latach 1898–1904. Po ukończeniu nauki w tym ostatnim, zdecydował się na studia na Uniwersytecie Charkowskim, gdzie uzyskał dyplom lekarski w 1910 roku. Niebawem po ukończeniu studiów, rozpoczął pracę w szpitalu „Sawicz” w Wilnie.

W dniu 14 lipca 1914 roku został powołany do armii rosyjskiej, gdzie pełnił rolę młodszego ordynatora 1 szpitala polowego 28 Dywizji Piechoty, zdobywając tytularny stopień radcy. Wkrótce, 20 lutego 1915 roku, awansował na stanowisko starszego lekarza 28 Brygady Artylerii oraz 56 Brygady Parkowej Artylerii. Po długim okresie służby, 25 stycznia 1918 roku, w Charkowie, symulując chorobę, został zwolniony z wojska.

Kolejnym istotnym momentem w jego życiu była decyzja o przystąpieniu do Armii Polskiej we Francji, co miało miejsce 12 maja 1919 roku. Pełnił tam rolę lekarza w II batalionie 5 pułku strzelców polskich, a także naczelnym lekarzem 1 pułku artylerii ciężkiej, który wkrótce po scaleniu z Wojskiem Polskim przyjął nazwę 13 pułk artylerii ciężkiej. W 27 sierpnia 1919 roku Markiewicz-Dowbor został mianowany majorem, a 30 października 1919 roku został oficjalnie zatwierdzony w tym stopniu.

W kolejnych latach, przechodził różne awanse w strukturach wojskowych, stając się szefem sanitarnym 13 Dywizji Piechoty w 11 lutego 1921 roku oraz starszym lekarzem Centralnej Szkoły Kawalerii w Grudziądzu, do której został przeniesiony 20 maja 1921 roku. W 31 marca 1924 roku prezydent RP nadał mu stopień podpułkownika, co umocniło jego pozycję w armii.

W ciągu swojej kariery wojskowej Markiewicz-Dowbor pełnił liczne ważne funkcje, a jego ostatnie lata w służbie to okres pracy jako szef sanitarny Korpusu Ochrony Pogranicza. Obowiązki te realizował w Dowództwie KOP w Warszawie przy ulicy 6 Sierpnia 35. Po przejściu w stan spoczynku 31 maja 1938 roku, osiedlił się w Warszawie, przy ulicy Mianowskiego 3 m. 2. Niestety, jego życie wkrótce brutalnie przerwała II wojna światowa.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku, po agresji ZSRR na Polskę, Markiewicz-Dowbor został wzięty do niewoli przez Rosjan, a następnie umieszczony w obozie jenieckim w Starobielsku. Wiosną 1940 roku zginął z rąk funkcjonariuszy NKWD, a miejsce jego spoczynku pozostaje do dziś nieznane, choć potajemnie pogrzebany został w bezimiennej mogile w Piatichatkach. W 2000 roku miejsce to oficjalnie uznano za Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. Na liście Starobielskiej NKWD widnieje pod numerem 2193.

Za swoje zasługi, postanowieniem nr 112-48-07 Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 roku, został pośmiertnie odznaczony stopniem generała brygady, a awans ogłoszono 9 listopada 2007 roku w Warszawie, podczas uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

Wśród licznych wyróżnień i odznaczeń, jakie otrzymał Władysław Markiewicz-Dowbor, szczególnie wyróżniają się te, które nawiązują do jego zasług w służbie wojskowej oraz na polu ochrony granic. Poniżej przedstawiamy szczegółowy wykaz tych odznaczeń:

  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – nadany 11 listopada 1937 roku „za zasługi w służbie ochrony pogranicza”,
  • Krzyż Walecznych – odznaczenie to otrzymał dwukrotnie, pierwszy raz w 1921 roku (nr 19188),
  • Złoty Krzyż Zasługi – przyznany 19 marca 1931 roku „za zasługi na polu wiedzy lekarskiej i lecznictwa w wojsku”,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Odznaka Honorowa Polskiego Czerwonego Krzyża II stopnia – nadana w 1935 roku,
  • Order Świętej Anny 2 stopnia,
  • Order Świętej Anny 3 stopnia,
  • Order Świętego Stanisława 3 stopnia.

Przypisy

  1. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.] (pol.).
  2. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 15.09.2023 r.]
  3. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 2 [dostęp 02.09.2024 r.]
  4. M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885
  5. M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410.
  6. M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 101.
  7. Polski Czerwony Krzyż. Sprawozdanie za 1935. Warszawa: 1936, s. 12.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 180.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 3 z 31 stycznia 1934, s. 56.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 14 z 5 listopada 1928, s. 358.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 32 z 2 kwietnia 1924, s. 168.
  12. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 710, 726.
  13. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1168, 1199, 1521.
  14. Kolekcja ↓, s. 17.
  15. Kolekcja ↓, s. 11, 16.
  16. Kolekcja ↓, s. 11, 15, 16, 20.
  17. Kolekcja ↓, s. 15, 16, 20, 29.
  18. Kolekcja ↓, s. 8.
  19. Kolekcja ↓, s. 1.
  20. Kolekcja ↓, s. 47.
  21. Kolekcja ↓, s. 28.
  22. Lista starszeństwa 1934 ↓, s. 5.
  23. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 96 z 9 grudnia 1919, poz. 3845, jako Markiewicz-Dowbor.
  24. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 31 z 18 sierpnia 1920, s. 752, jako Dowbor-Markiewicz.
  25. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 40 z 23 listopada 1921, s. 1546.

Oceń: Władysław Markiewicz-Dowbor

Średnia ocena:4.66 Liczba ocen:14