UWAGA! Dołącz do nowej grupy Łomża - Ogłoszenia | Sprzedam | Kupię | Zamienię | Praca

Władysław Bereza


Władysław Feliks Bereza, znany również pod herbem Prawdzic, urodził się w Łomży 30 maja 1893 roku. Zasłynął jako podpułkownik kawalerii w Wojska Polskiego, gdzie pełnił istotne funkcje.

Jego życie zostało tragicznie przerwane w wiosennych dniach 1940 roku, kiedy to stał się jedną z wielu ofiar zbrodni katyńskiej, wydarzenia, które wciąż rzuca cień na historię Polski.

Życiorys

Bronisław Bartyński przyszedł na świat 30 maja 1893 roku w Łomży, jako syn Aleksandra oraz Felicji z domu Łuba. Miał przywilej posiadania herbu szlacheckiego Prawdzic, co podkreśla jego szlacheckie pochodzenie. W trakcie I wojny światowej wstąpił w szeregi I Korpusu Polskiego, który znajdował się na terenie Rosji.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, podjął służbę w Wojsku Polskim, angażując się aktywnie w działania wojny polsko-ukraińskiej oraz wojny polsko-bolszewickiej, walcząc w szeregach 5 pułku ułanów. Został wyróżniony awansem na stopień porucznika kawalerii, którego datę ustalono na 1 czerwca 1919. Wkrótce potem, 1 lipca 1923, awansował na rotmistrza. W latach 1923-1924 nadal pełnił obowiązki w 5 pułku ułanów, mając siedzibę w Ostrołęce.

W 1928 roku przeniósł się do 4 pułku ułanów stacjonującego w Wilnie. Jako oficer tej jednostki, w 1930 roku został przydzielony do Korpusu Ochrony Pogranicza, gdzie jego kariera wojskowa nadal się rozwijała. Na stopień majora kawalerii awansował 1 stycznia 1931 roku, stając się najwyżej rankowanym oficerem kawalerii w strukturach KOP w roku 1932. Zasłynął swoim stażem w pułku KOP „Głębokie”. W czerwcu 1933 roku, w ramach reorganizacji, przeszedł z KOP do 23 pułku Ułanów Grodzieńskich w Postawach, obejmując stanowisko kwatermistrza.

Po tym, jego dalsze losy wojskowe prowadziły go do służby w 26 pułku Ułanów Wielkopolskich, a w 1937 roku znalazł się w szwadronie kawalerii KOP „Podświle”. W tym samym roku został mianowany zastępcą dowódcy 2 pułku strzelców konnych z siedzibą w Hrubieszowie. Nominację na stopień podpułkownika otrzymał 19 marca 1939 roku, z zajęciem 7. lokaty w korpusie oficerów kawalerii. Latem 1939 roku, pełniąc funkcję inspektora Południowej Grupy Szwadronów KOP, przejął dowództwo po ppłk. Zygmuncie Marszewskim.

Po wybuchu II wojny światowej, podczas kampanii wrześniowej oraz po inwazji ZSRR na Polskę w dniu 17 września 1939 roku, jego losy potoczyły się w nieznanym kierunku, gdyż trafił do niewoli sowieckiej. Został osadzony w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 roku Bartyński padł ofiarą zbrodni popełnionej przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie, a jego ciało zostało potajemnie pochowane w zbiorowej mogile w Piatichatkach. Miejsce to, od 17 czerwca 2000 roku, stało się oficjalnym Cmentarzem Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.

Ordery i odznaczenia

W kontekście odznaczeń i wyróżnień, Władysław Bereza zdobył kilka prestiżowych nagród za swoje zasługi.

  • Krzyż Walecznych, przyznany dwukrotnie,
  • Złoty Krzyż Zasługi, nadany 19 marca 1937 roku,
  • Medal Niepodległości, otrzymany 3 czerwca 1933 roku,
  • Srebrny Krzyż Zasługi, przyznany 10 listopada 1928 roku,
  • Medal Zwycięstwa (Médaille Interalliée).

Upamiętnienie

5 października 2007 roku minister obrony narodowej, Aleksander Szczygło, postanowił uhonorować Władysława Berezę, nadając mu pośmiertnie stopień pułkownika. Uroczystość ta miała miejsce podczas obchodów „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”, które odbyły się 9 listopada 2007 roku w Warszawie.

W ramach kampanii „Katyń… pamiętamy” oraz „Katyń… Ocalić od zapomnienia”, w 2009 roku w Lutowiskach zasadzono Dąb Pamięci, który jest symbolem hołdu dla Władysława Berezy i jego niezatartej pamięci.

Przypisy

  1. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 4 [dostęp 17.10.2024 r.]
  2. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5.10.2007 r. w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie.
  3. Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 17.09.2024 r.]
  4. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.]
  5. Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 28.08.2024 r.]
  6. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 15.09.2023 r.]
  7. a b c d e f g h i Biogramy ofiar zbrodni katyńskiej. Władysław Bereza. Muzeum Katyńskie. [dostęp 04.02.2018 r.]
  8. Władysław Bereza. sejm-wielki.pl. [dostęp 21.02.2018 r.]
  9. Lutowiska. „Dęby pamięci” w hołdzie pomordowanym. rzeszow360.pl, 26.09.2009 r. [dostęp 21.02.2018 r.]
  10. Rocznik Oficerski 1932, s. 146, 910.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 8 z 28.06.1933 r., s. 144.
  12. Rocznik Oficerski 1928, s. 293.
  13. Rocznik Oficerski 1924, s. 551.
  14. Rocznik Oficerski 1923, s. 609.
  15. Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. LXXIV.
  16. Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. 24.
  17. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  18. M.P. z 1933 r. nr 131, poz. 172 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  19. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
  20. Rocznik Oficerski 1928, s. 347.
  21. Rocznik Oficerski 1924, s. 604.
  22. Rocznik Oficerski 1923, s. 682.
  23. Rybka i Stepan 2004, s. 471.
  24. Wykazy imienne oficerów KOP.

Oceń: Władysław Bereza

Średnia ocena:4.69 Liczba ocen:17