Jan Jaworowski

---

Wczesne lata

Jan Jaworowski był synem nauczyciela matematyki, Hipolita Jaworowskiego, oraz Zofii, pochodzącej z rodziny Jagodzińskich. Jego młodzieńcze lata spędził w atmosferze zaangażowania i edukacji. Już jako młody człowiek pełnił rolę w 1 Łomżyńskiej Drużynie Harcerskiej, co wpłynęło na jego przyszły rozwój osobisty i społeczny.

W 1938 roku zakończył edukację w Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Łomży, gdzie zdobytą wiedzę i umiejętności przygotowały go do dalszych wyzwań. Po uzyskaniu świadectwa dojrzałości, z sukcesem przystąpił do egzaminów na Wydział Lekarski Uniwersytetu im. Stefana Batorego w Wilnie.

Mimo że zdanie egzaminu otworzyło przed nim możliwości studiowania, Jan nie zdecydował się na podjęcie studiów. W tym czasie był zobowiązany do odbycia kursu w Mazowieckiej Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii w Zambrowie, co wskazuje na jego patriotyczne podejście i chęć służby dla kraju.

II wojna światowa

Jan Jaworowski, bohaterski żołnierz drugiej wojny światowej, pełnił służbę w 33 pułku piechoty, który operował w ramach 18 Dywizji Piechoty, w trakcie wojny obronnej w 1939 roku. W dniu 18 września pułk dotarł do Kowla, gdzie Jaworowski miał wielkie szczęście. Dzięki wsparciu polskich kolejarzy, którzy udzielali swoim mundurom żołnierzom, udało mu się uniknąć aresztowania przez NKWD.

Z Kowla Jan przedostał się do Brześcia, by być blisko swojej rodziny. Niestety, jego ojciec został powiadomiony, że figuruje na liście NKWD do deportacji do gułagu, co zmusiło Jaworowskich do ucieczki na teren Siedlec. Wróciwszy do aktywności wojskowej, Jan stał się instruktorem podczas I Kursu Podchorążych Rezerwy Piechoty, który został zorganizowany przez Narodowe Siły Zbrojne. W ramach tego kursu nauczał różnych rodzajów broni oraz umiejętności map sztabowych.

Od 1943 roku Jan Jaworowski osiedlił się w Warszawie, gdzie rozpoczął studia medyczne na Tajnym Uniwersytecie Ziem Zachodnich. Na skutek swoich studenckich znajomości dołączył do batalionu „Zośka”, biorąc udział w akcji, która polegała na wykolejeniu i ostrzelaniu niemieckiego pociągu na odcinku Tłuszcz-Urle. Ponadto, jako instruktor w batalionie, zaangażował się w akcję Par. I.

W trakcie powstania warszawskiego, Jan walczył w strategicznych miejscach takich jak „Gęsiówka”, Pawiak oraz cmentarze na Woli, a także w magazynach przy ulicy Stawki. Tragedia nastąpiła 8 sierpnia, kiedy to, po śmierci Eugeniusza Koechera, został mianowany dowódcą plutonu „Alek”. A już 14 sierpnia, z powodu śmierci Jerzego Jagiełły, objął stanowisko zastępcy dowódcy 2. kompanii „Rudy”. Niestety, w okolicach 19/22 sierpnia 1944 roku, Jan doznał ciężkich ran.

Po tym dramatycznym zdarzeniu dowódca plutonu został zastąpiony przez Andrzeja Makólskiego. Jan Jaworowski zmarł wcześniej 10 października w szpitalu św. Stanisława (Wojewódzki Szpital Zakaźny) z powodu odniesionych ran 22 sierpnia. W chwili śmierci miał jedynie 24 lata. Początkowo jego ciało zostało złożone w zbiorowej mogile, ale jego brat Tadeusz podjął decyzję o ekshumacji, a Jan znalazł swoje ostateczne miejsce spoczynku na Powązkach Wojskowych, w kwaterze żołnierzy i sanitariuszek batalionu „Zośka” (kwatera A20-3-12).

Odznaczenia

Jan Jaworowski został odznaczony Krzyżem Walecznych oraz Orderem Virtuti Militari w wyniku rozkazu Dowódcy Armii Krajowej nr 400 wydanego 31 sierpnia 1944 roku. Uzasadnienie tego zaszczytnego wyróżnienia brzmiało: „za odznaczenie się w walkach Grupy «Północ» na Starym Mieście”.

Ponadto, w hołdzie jego pamięci, nazwano jego imieniem 16 Grunwaldzką Drużynę Harcerską z Kędzierzyna-Koźle.

---

Oceń: Jan Jaworowski

---